Choroby zakaźne zmieniają nasze życie

- W ostatnich latach przekonano się o tym, o czym wiedziano od dawna - że istnieją poważne zagrożenia epidemiologiczne i wyzwania dla zdrowia publicznego. Problemy te trzeba rozwiązać – powiedział prof. Zbigniew Gaciong, rektor WUM na konferencji „Zagrożenia epidemiczne a zdrowie publiczne – wczoraj dziś, jutro”. Tematykę spotkania zorganizowanego przez Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego WUM zdominowały kwestie związane z SARS-CoV-2.

Obecnie naukowcy z różnych krajów prowadzą intensywne badania mające na celu wytłumaczenie, dlaczego u części pacjentów obserwowany jest bardzo gwałtowny przebieg zakażenia. Uważa się, że kluczowe są predyspozycje genetyczne, a także zjawisko „burzy cytokinowej” polegające na nadmiernej reakcji immunologicznej organizmu na zakażenie. W świetle ostatnich badań wydaje się, że główną cytokiną produkowaną w nadmiarze w przypadku zakażenia SARS-CoV-2 jest interleukina IL-6.
Ustalenia naukowców mają kluczowe znaczenie - im więcej wiemy na temat patomechanizmu zakażenia, tym bardziej prawdopodobny jest sukces wieńczący poszukiwania leków działających przyczynowo wobec wirusa.

Na świecie prowadzonych jest 5849 badań klinicznych nad lekami przeciw COVID-19, z których 29% dotyczy leków już znanych, takich jak np. remdesiwir, tocilizumab, fawipirawir, ritonawir, lopinawir.

W czasie konferencji eksperci zgodnie podkreślali, iż lista pytań związanych z COVID-19, na które nie znamy jeszcze odpowiedzi jest długa, m.in. nadal nie wiadomo, jak zakażenie przebyte przez kobietę w ciąży wpłynie na rozwój dziecka w perspektywie obserwacji długoterminowej, czy też jak zanieczyszczenia powietrza (smog) pogarszają przebieg zakażenia.

Uczestnicy konferencji zwrócili także uwagę na występowanie innych chorób zakaźnych i podkreślili konieczność wykonywania szczepień i testów, które zapobiegną pogorszeniu się sytuacji epidemiologicznej. Na liście tzw. chorób zakaźnych o rosnącym znaczeniu (ang. re-emerging diseses) znajduje się m.in. gruźlica (w związku ze zjawiskiem prątków wieloopornych) czy grypa (w związku z potencjałem pandemicznym, jak i możliwością pokonania bariery międzygatunkowej). Nieustającym zagrożeniem jest też szerzenie się wieloopornych bakterii, co wynika z nadużywania antybiotyków.

Uzupełnieniem wykładów były interaktywne warsztaty pozwalające uczestnikom na podejmowanie decyzji terapeutycznych i wspólne omówienie z ekspertami słuszności dokonanych wyborów leczniczych. Odrębne warsztaty poświęcono bezpieczeństwu pacjenta w kontekście profilaktyki zakażeń szpitalnych. W trakcie innych zajęć uczestnicy mieli możliwość dokonania oceny poprawności zbilansowania diety i poznania współczesnych zasad komunikacji społecznej w sytuacji kryzysu zdrowotnego.

W konferencji wzięło udział 300 uczestników, którzy wysłuchali kilkudziesięciu wykładów wygłoszonych przez wybitnych ekspertów w swoich dziedzinach: klinicystów, badaczy z obszaru nauk podstawowych, specjalistów zdrowia publicznego. Wydarzenie, któremu patronowali  JM Rektor WUM, Główny Inspektor Sanitarny oraz Polskie Towarzystwa Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, zorganizowano w ramach grantu Ministerstwa Edukacji i Nauki „Doskonała Nauka”.