Nagroda Specjalna dla Najwybitniejszych Młodych Lipidologów przyznana naukowczyni z WUM

Polskie Towarzystwo Lipidologiczne w trakcie ostatniego kongresu wręczyło trzy nagrody specjalne oraz trzy wyróżnienia młodym lekarzom zajmującym się pacjentami z zaburzeniami lipidowymi, a także prowadzącym pracę badawczą w dziedzinie lipidologii i miażdżycy. Dr n. med. Aleksandra Gąsecka-van der Pol z I Katedry i Kliniki Kardiologii WUM znalazła się w gronie laureatów. Doceniono w szczególności jej prace skupiające się na poznaniu interakcji pomiędzy EVs a lipoproteinami osoczowymi oraz adipocytami, które mogłyby zrewolucjonizować diagnostykę i leczenie pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi o podłożu miażdżycowym.

Zainteresowania naukowe dr n. med. Aleksandry Gąseckiej-van der Pol koncentrują się na opracowaniu nowych metod diagnostycznych w oparciu o biomarkery, w tym płytkowe pęcherzyki zewnątrzkomórkowe (ang. extracellular vesicles, EVs). We współpracy z międzynarodowym zespołem badawczym dr n. med. Aleksandra Gąsecka-van der Pol po raz pierwszy zaproponowała wykorzystanie EVs jako nowych biomarkerów pozawałowego remodelingu mięśnia serca. W ramach pracy doktorskiej przeprowadziła randomizowane badanie AFFECT EV, w którym zidentyfikowała nowy mechanizm działania inhibitora receptora P2Y12, tikagreloru, polegający na hamowaniu uwalniania EVs o właściwościach prozapalnych i prozakrzepowych.
Badaczka jest także współautorką pierwszych wytycznych dotyczących metodyki badań nad EVs.  

– Coraz więcej danych naukowych wskazuje, że interakcje pomiędzy płytkami krwi oraz EVs uwalnianymi z płytek a lipoproteinami odgrywają istotną rolę w rozwoju miażdżycy tętnic. Interakcje te dotyczą zarówno lipoprotein osoczowych, jak i adipocytów tkanki tłuszczowej wokół tętnic wieńcowych (ang. pericoronary adipose tissue, PCAT). W jednej z ostatnich publikacji wykazano, że zmiana ekspresji genów w PCAT sprawia, że tkanka ta staje się agresywna i nasila procesy miażdżycowe – mówi dr Gąsecka-van der Pol. Zdaniem badaczki zarówno interakcje pomiędzy płytkowymi EVs a osoczowymi lipoproteinami, jak i zaburzone ścieżki metaboliczne w PCAT mogłyby stać się nowymi celami terapeutycznymi u pacjentów z chorobami o podłożu miażdżycowym.
Wyniki badań, które dr Aleksandra Gąsecka-van der Pol obecnie prowadzi w Amsterdamie wskazują, że opracowanie nowych biomarkerów w oparciu o EVs wymaga uwzględnienia ich interakcji z lipoproteinami (Gąsecka A, et al. Concentration of lipoproteins changes plasma EV concentration and affects study outcomes; wyniki zaprezentowane na konferencji NLSEV 2021, Amsterdam, manuskrypt w przygotowaniu).

Polskie Towarzystwo Lipidologiczne (PTL) jest partnerem National Lipid Association (USA) i koncentruje swoją działalność na leczeniu zaburzeń lipidowych. Głównym celem PTL jest podnoszenie świadomości i wiedzy na temat zaburzeń lipidowych wśród lekarzy z Europy Środkowo-Wschodniej oraz opracowywanie optymalnych wytycznych postępowania podczas leczenia zaburzeń lipidowych.