Kongres odbył się 4 grudnia. Wśród prelegentów znaleźli się decydenci w obszarze ochrony zdrowia, eksperci kliniczni, w tym specjaliści z WUM, przedstawiciele środowisk medycznych, zaś wśród uczestników – studenci, czyli przyszli przedstawiciele systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Platforma dialogu na najważniejsze tematy dotyczące zdrowia publicznego
– Kiedy zaczynaliśmy organizować kongres, budżet państwa na ochronę zdrowia wynosił 70 miliardów złotych, a teraz jest to 220 miliardów – podkreślał prof. Mariusz Gujski, dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu. - Beneficjentem tego wzrostu w najmniejszym stopniu jest profilaktyka, edukacja i promocja zdrowia, dlatego przed nami dużo pracy. Chcielibyśmy, aby zdrowie publiczne było przez państwo traktowane jako bardzo dobra i mądra inwestycja.
Z kolei dr Tomasz Maciejewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, zwrócił uwagę, że obecnie, ze względu na różnorodne czynniki oddziałujące na zdrowie, polityka zdrowotna to zagadnienie ponadresortowe, a kongres to doskonała platforma, która wskazuje kierunki przyszłych działań w tym obszarze.
- 12 już kongres świadczy to o tym, że do świadomości różnych środowisk, nie tylko medycznych, dotarła informacja, że bez profilaktyki i promocji zdrowia nie udźwigniemy bezpieczeństwa zdrowotnego narodu – powiedział prof. Bolesław Samoliński, kierownik Katedry Zdrowia Publicznego i Środowiskowego WUM.
Zdrowie publiczne w obliczu wyzwań cywilizacyjnych i demograficznych
Wstępem do wszystkich debat była prezentacja Moniki Kowalczyk z Departament e-Zdrowia Ministerstwa Zdrowia pn. „Centralna e-rejestracja”.
W dyskusji na temat czekających nas wyzwań cywilizacyjnych i demograficznych udział wzięli: dr Agnieszka Gorgoń-Komor, senator RP, dr Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny, dr Tomasz Maciejewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, dr Beata Małecka-Libera, senator RP, przewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia, Paulina Piechna-Więckiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, prof. Lucyna Ostrowska, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości oraz z naszej uczelni: prof. Ernest Kuchar, kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym WUM, a także prof. Bolesław Samoliński.
Prof. Ernest Kuchar, wskazując na obecne trudności w dostępie do szczepień dla seniorów, apelował do decydentów o wprowadzenie rozwiązań, które realnie podniosą poziom wyszczepialności w tej grupie mieszkańców Polski. Szczepienia są bowiem niezwykle ważnym, wręcz niezbędnym elementem skutecznej profilaktyki.
– Nie ma wśród nas wątpliwości, że to w jakim stanie zdrowia jesteśmy, zależy w dużej mierze od naszego zachowania: jak się żywimy, jaki tryb życia prowadzimy, ile śpimy, jak dużo wysiłku fizycznego podejmujemy. To są tak zwane bazowe elementy zdrowego stylu życia. Należą do nich także szczepienia, a tych nie zastąpimy ruchem, snem, suplementami – podkreślał profesor Kuchar.
Choroby zależne od stylu życia
W tej debacie udział wzięli: Marek Augustyn, wiceprezes Narodowego Funduszu Zdrowia, prof. Piotr Dąbrowiecki, przewodniczący Polskiej Federacji Chorych na Astmę, Alergię i POChP, prof. Anna Fijałkowska, kierownik Zakładu Kardiologii w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie, prof. Mateusz Jankowski, Szkoła Zdrowia Publicznego, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego; Polskie Towarzystwo Medycyny Personalizowanej, Joanna Wicha, poseł RP oraz z WUM: prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych i prof. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii.
Zapytany o to, czy prewencja jest fundamentem zapobiegania chorobom kardiologicznym, prof. Artur Mamcarz odpowiedział:
– Fundament związany z właściwymi zachowaniami prozdrowotnymi jest istotny nie tylko z punktu widzenia chorób układu sercowo-naczyniowego, ale w ogóle. Dotyczy także całego problemu chorób metabolicznych i powikłań tych chorób. Główny wyzwaniem zdrowia publicznego w mojej opinii jest obecnie otyłość - choroba, która dotyka ponad 50% dorosłych Polaków, ale jest też na wysokim poziomie ekspresji w przypadku dzieci, młodzieży i młodych dorosłych.
Nasz ekspert podkreślił również, że edukacja zdrowotna, która nie jest w szkołach obowiązkowa, pozostaje niewykorzystaną szansą na to, aby zmieniać negatywny trend. A jak podkreślał prof. Leszek Czupryniak, który zgodził się ze swoim przedmówcą, zaprocentować może tylko wpajanie właściwych nawyków już od najwcześniejszych lat szkolnych.
Choroby rzadkie – od diagnozy do terapii bez barier
W tym panelu udział wzięli: prof. Anna Latos-Bieleńska, konsultant krajowa w dziedzinie genetyki klinicznej, mec. Katarzyna Czyżewska, prof. Monika Gos, zastępca kierownika Zakładu Genetyki Medycznej ds. Genetyki Molekularnej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie, prof. Zbigniew Żuber, prezes Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego, kierownik Oddziału Dzieci Starszych z pododdziałami neurologii i reumatologii Szpitala Dziecięcego św. Ludwika w Krakowie. Z WUM w panelu wzięła udział prof. Anna Potulska-Chromik z Kliniki Neurologii, która mówiła m.in. o roli diagnostyki genetycznej u pacjentów z chorobami rzadkimi.
- Genetyka jest jedną z dziedzin medycyny, które bardzo się rozwinęły – podkreślała prof. Anna Potulska-Chromik. - Dzięki genetyce potrafimy znaleźć pacjentów z ekstremalnie rzadkimi chorobami i jeśli postawimy rozpoznanie, możemy zmienić ich życie natychmiast albo w przyszłości.
Higiena cyfrowa jako nowy rodzaj zachowań prozdrowotnych
W tej dyskusji uczestniczyli: Magdalena Bigaj, prezeska Fundacji „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa”, dr Aleksandra Lewandowska, krajowa konsultantka w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży, dr Hanna Nałęcz z Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, Julia Piechna z Działu Profilaktyki Cyberzagrożeń, kierowniczka Zespołu Projektów Społecznych i Współpracy Międzynarodowej NASK oraz z WUM: prof. Mariusz Panczyk z Zakładu Edukacji i Badań w Naukach o Zdrowiu, dr hab. Magdalena Woynarowska z Zakładu Zdrowia Publicznego i dr hab. Wojciech Feleszko z Kliniki Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego.
Dr hab. Magdalena Woynarowska podkreślała: - Nowoczesne technologie na pewno zmieniły nasze życie, wpłynęły na nasz styl życia, przynoszą nam wiele korzyści, ale wiążą się też z licznymi zagrożeniami. To jest absolutnie realne wyzwanie dla edukacji i zdrowia publicznego. Z tego powodu musimy się uczyć, jak funkcjonować bezpiecznie w świecie cyfrowym i jak tworzyć warunki, które będą temu sprzyjały.
Higiena cyfrowa zaś to zestaw przydatnych praktyk, które mogą skutecznie pomóc działać w świecie cyfrowym, zarówno dzieciom, jak i dorosłym.
Prof. Mariusz Panczyk opowiedział o tym, czym jest i jak powstawał Test Higieny Cyfrowej, przygotowywany wspólnie z Fundacją „Instytut Cyfrowego Obywatelstwa", który zawiera 33 pytania z 4 obszarów i mierzy nasze zachowania w sieci.
- Dla nas jako naukowców to narzędzie jest ważne, nie tylko dlatego, że możemy z niego pozyskać dane. Uważamy też, że może być używany w jako narzędzie edukacyjne do pobudzenia refleksji na swoimi zachowaniem, bo to jest właśnie punkt wyjścia do zmiany - mówił profesor Panczyk.
Z kolei dr hab. Wojciech Feleszko zwrócił uwagę na inne zagrożenie płynące z braku higieny cyfrowej, a właściwie z nierozsądnego używania internetu.
- Z mojej perspektywy najbardziej szkodliwe jest to, jakie treści antyzdrowotne są serwowane w internecie, do których mają dostęp rodzice i dzieci. Pytanie jest, jak im przeciwdziałać w sposób atrakcyjny, co zrobić, żeby to naprawdę chwyciło - mówił.
Onkologia w erze przełomu
W ostatnim panelu udział wzięli: Anna Kupiecka, prezes Fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej, Katarzyna Pogoda, przewodnicząca Sekcji Raka Piersi Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie oraz prof. Piotr Rutkowski, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego.
Wręczenie nagród dla osób działających na rzecz zdrowia publicznego
Nagrody zostały przyznane osobom, które na co dzień kształtują ochronę zdrowia. Wśród laureatów znaleźli się prof. Artur Mamcarz, kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii oraz prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych.
