Tak się tworzy innowacje w pielęgniarstwie. Sympozjum na WUM

– Nazwałbym was – i prelegentów, i słuchaczy – wizjonerami. Wy tutaj tworzycie innowacje i wdrażacie je bezpośrednio w praktykę. To jest bezcenna umiejętność – powiedział dr hab. Łukasz Czyżewski, prodziekan WNoZ ds. pielęgniarstwa, otwierając konferencję zatytułowaną „Innowacje i wyzwania w zarządzaniu obszarem pielęgniarstwa".

Wydarzenie zgromadziło specjalistów, badaczy oraz praktyków z obszaru pielęgniarstwa, którzy przybliżyli najnowsze trendy, wyzwania oraz innowacje w zarządzaniu zespołami pielęgniarskimi.

- W dzisiejszych czasach mamy do czynienia z dynamicznie zmieniającymi się warunkami pracy. Rosną oczekiwania pacjentów i personelu. Występują istotne ryzyka medyczne. Technologia ciągle idzie naprzód. W tej sytuacji skuteczne zarządzanie w obszarze pielęgniarstwa staje się kluczowym elementem zapewnienia wysokiej jakości opieki – mówiła prowadząca konferencję dr Honorata Piasecka-Oczkowska z Zakładu Propedeutyki Pielęgniarstwa WUM, który był organizatorem wydarzenia. Wśród prelegentów znaleźli się przede wszystkim praktycy, którzy zajmują się również kształceniem kadr.

O samodzielności i należytej staranności

Dr hab. Anna Augustynowicz, kierownik Zakładu Ekonomiki Zdrowia i Prawa Medycznego WUM zajęła się aspektami prawnymi wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej. Podkreśliła, że zawody te zyskują coraz większą samodzielność.

- Pierwszą nadrzędną zasadą w wykonywaniu wszystkich zawodów medycznych jest zasada samodzielności. W pielęgniarstwie mamy przejście od bezwzględnego podporządkowania decyzjom lekarskim do samodzielnego, niezależnego wykonywania zawodu. Oznacza to współpracę z personelem lekarskim oraz osobiste i intelektualne zaangażowanie w wykonywanie czynności – tłumaczyła ekspertka.

W wystąpieniu dr hab. Anny Augustynowicz pojawił się również temat klauzul generalnych i pojęcia należytej staranności w wykonywaniu zawodu.

- Obok zasady samodzielności istotne są również klauzule generalne związane z wykonywaniem zawodów medycznych. My prawnicy nazywamy je mapą drogową odpowiedzialności prawnej personelu medycznego. W razie ich naruszenia personel medyczny może się spodziewać odpowiedzialności prawnej. Klauzula generalna wskazuje, że personel medyczny ma obowiązek wykonywać swój zawód z należytą starannością. Co to jest ta należyta staranność? Nasze sądownictwo stoi na stanowisku, że to ma być wysoki poziom przeciętnej staranności. Zatem personel medyczny jest wtedy należycie staranny, gdy uczynił wszystko, co jest możliwe w danej sytuacji i w danych okolicznościach, żeby zapobiegać negatywnym skutkom dla życia czy zdrowia – podkreśliła mówczyni. Wyjaśniła również pojęcia błędu medycznego oraz zdarzenia medycznego.

Bezpieczeństwo medyczne w ambulatorium

Z ciekawym wykładem wystąpiła dr Honorata Piasecka-Oczkowska, która mówiła o bezpieczeństwie medycznym w praktyce pielęgniarki ambulatoryjnej. Przedstawiła przykład prostego świadczenia medycznego – szczepienia, na którym pokazała jak wiele w trakcie tak prostej procedury może pójść nie tak.

- Błąd może nastąpić w każdej chwili, czasem jeszcze zanim pacjent pojawi się w gabinecie. Czy my weryfikujemy dane osobowe? Czy je sprawdzamy prawidłowo z systemami? Czy weryfikujemy zapisy, które znajdują się w dokumentacji medycznej? Czy włączamy krytyczne myślenie?....

W wystąpieniu dr Piaseckiej-Oczkowskiej padło jeszcze wiele podobnych pytań. Prelegentka podkreśliła również, że kultura bezpieczeństwa może powstawać tylko wtedy, gdy istnieje wystarczający poziom profesjonalizacji. Pomaga ją budować również analiza incydentów klinicznych.

- Gdy gdzieś słyszę, że ktoś się boi zgłosić zdarzenie niepożądane, to aż się ja sama boję i mam objawy wypalenia zawodowego. Należy identyfikować zagrożenia, zgłaszać je, w miarę możliwości, eliminować –  przekonywała ekspertka.

Samodzielność pielęgniarek w praktyce

Dr Karolina Prasek, adiunkt badawczo dydaktyczny WUM, dyrektor działu rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa Medicover opowiedziała o modelu porady infekcyjnej, który już został wdrożony i działa.

- Pacjent ze świeżymi objawami infekcji górnych dróg oddechowych ma możliwość umówienia się do pielęgniarki. W ramach takiej wizyty pielęgniarka samodzielnie przeprowadza wywiad i badanie fizykalne – mówiła prelegentka – w razie potrzeby pobiera również szybkie testy diagnostyczne (np. CRP, grypa, COVID, RSV itp.). Potem stawia diagnozę i ordynuje leczenie. Warto pamiętać o tym, że poza lekami określonymi w rozporządzeniu pielęgniarka ma również uprawnienia do zalecania wszystkich leków bez recepty. Czego nam jeszcze brakuje? Możliwości orzekania o niezdolności do pracy. To pozwoliłoby taką wizytę domknąć.

Jakie korzyści płyną z wprowadzenia takiego modelu? Zdaniem doktor Prasek - odciążenie lekarzy i wzmocnienie prestiżu zawodu pielęgniarki.

W trakcie konferencji wystąpili również:

  • Tomasz Zakrzewski, dyrektor ds. audytu medycznego Grupy Medicover z wykładem „Model podejmowania decyzji w obszarze klinicznym”;
  • Magdalena Wardziak, coach, konsultant HR z wykładem „Wypalenie zawodowe – dlaczego warto zapobiegać?”;
  • Dr Maciej Latos, prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa Infuzyjnego z wykładem „Wyzwania w tworzeniu i funkcjonowaniu zespołów dostępów naczyniowych w Polsce – efektywność, standardy i przyszłość”;
  • Mgr Anetta Ziółek, Advance Nurse Practitioner (Szkocja) z wykładem „Advance Nurse Practitioner (APN) okiem praktyka”;
  • Dr Monika Tomaszewska, dyrektorka strategii medycznej profilaktyki i nadzoru klinicznego w pionie medycznym LUX MED z wykładem „Advance Nurse Practitioner (APN) w polskich realiach – case study”;
  • Mgr Magdalena Gawałko, pielęgniarka koordynująca z wykładem „Nowoczesne technologie wspierające komunikację i koordynację zespołów pielęgniarskich – korzyści i wyzwania”.

Konferencja odbyła się 9 maja w Centrum Dydaktycznym WUM.