Pół wieku temu, 26 stycznia 1966 roku, w I Klinice Chirurgicznej Szpitala Dzieciątka Jezus, prof. Jan Nielubowicz (ówczesny kierownik I Kliniki Chirurgicznej) oraz prof. Tadeusz Orłowski (kierujący w tamtym okresie I Kliniką Chorób Wewnętrznych) wykonali pierwszą w naszym kraju udaną transplantację nerki. Z tej okazji Warszawski Uniwersytet Medyczny zorganizował dwudniową konferencję, będącą nie tylko wyrazem hołdu dla dokonań dwóch wielkich Postaci światowej medycyny XX wieku, dzięki którym zapoczątkowano w Polsce erę przeszczepiania narządów, ale też przeglądem dokonań i osiągnięć polskiej transplantologii oraz omówieniem wyzwań, szans i dylematów stojących przed tą dziedziną medycyny.
Oficjalne otwarcie Sympozjum zaszczycił swoją obecnością Prezydent RP Andrzej Duda oraz Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł.
JM Rektor prof. Marek Krawczyk, witając Pana Prezydenta i zaproszonych Gości, wyraził szczególne podziękowania Głowie Państwa za obecność podczas tego wyjątkowego dla specjalistów zajmujących się przeszczepieniem narządów wydarzenia:„Dla środowiska transplantologów Pana obecność jest podkreśleniem wyjątkowej doniosłości obchodzonej dzisiaj 50. rocznicy przełomowego w polskiej transplantologii wydarzenia, którym była pierwsza udana operacja przeszczepienia nerki wykonana w Klinice naszej Uczelni”.
W swoim wystąpieniu JM Rektor przypomniał dwie wspaniałe postacie polskiej transplantologii, które zapisały się złotymi zgłoskami w historii medycyny: "Profesor Jan Nielubowicz to wybitny polski chirurg o światowej sławie i osiągnięciach oraz Profesor Tadeusz Orłowski, internista, postać niezwykła dla rozwoju polskiej i światowej medycyny transplantacyjnej. Ci dwaj profesorowie – to ojcowie sukcesu pionierskiej operacji przeszczepienia nerki i założyciele Instytutu Transplantologii, który od początku swojego istnienia promieniuje na polską transplantologię.”
Pan Prezydent dziękując środowisku lekarzy za pracę na rzecz chorych, wyraził również wdzięczność osobom, które decydują się zostać dawcami narządów. Prezydent podpisał Akt Woli, zachęcając innych do wyrażenia zgody, w przypadku śmierci, na przekazanie swoich narządów do przeszczepienia.
Do zebranych przemówił także Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na rolę chorych, którzy byli głównymi bohaterami we wszystkich przeprowadzonych pionierskich operacjach przeszczepiania narządów i swoją odwagą przyczynili się do rozwoju transplantologii.
Podczas uroczystości otwarcia Sympozjum Prezydent Polski wręczył odznaczenia państwowe za zasługi na rzecz ochrony zdrowia. Złotym Krzyżem Zasługi odznaczeni zostali:
- dr hab. Teresa Bączkowska (Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych)
- prof. dr hab. Jadwiga Dwilewicz-Trojaczek (Katedra i Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych)
- dr hab. Bartosz Foroncewicz (Klinika Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych)
- dr Jolanta Gozdowska (Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych)
- dr Magdalena Januszewicz (II Zakład Radiologii Klinicznej)
- dr hab. Maciej Kosieradzki (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej)
- dr hab. Wojciech Lisik (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej)
- dr hab. Krzysztof Mucha (Klinika Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych)
- dr hab. Ireneusz Nawrot (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej)
- dr Ewa Nowacka-Cieciura (Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych)
- prof. dr hab. Ryszard Pacho (II Zakład Radiologii Klinicznej)
- dr Iwona Podobińska (działająca przez wiele lat w Zakładzie Immunosupresji Doświadczalnej Instytutu Transplantologii, obecnie pracuje w Poltransplancie)
- prof. dr hab. Mariusz Ratajczak (Zakład Medycyny Regeneracyjnej)
- prof. dr hab. Olgierd Rowiński (II Zakład Radiologii Klinicznej)
Wśród Gości i Prelegentów, którzy w trakcie dwudniowego sympozjum dzielili się z uczestnikami swoimi doświadczeniami, znalazły się indywidualności polskiej i światowej transplantologii, w tym m.in.: prof. John L.R. Forsythe (Prezes Europejskiego Towarzystwa Transplantacyjnego), prof. Jan Lerut (Przewodniczący International Liver Transplantation Society), prof. Markus Peck-Radosavljevic (Kierownik Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii w Uniwersytecie Wiedeńskim, Prezydent Europejskiego Towarzystwa Badań nad Wątrobą), prof. August Heidland (światowej sławy specjalista w dziedzinie nefrologii, chorób metabolicznych i medycyny transplantacyjnej, doktor honoris causa naszej Uczelni z roku 2011), a także prof. Krzysztof Zieniewicz (Prezes PolskiegoTowarzystwa Transplantacyjnego).
Podczas sesji plenarnej „Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość transplantologii”, odbywającej się w Auli wykładowej im. prof. Janusza Piekarczyka, wysłuchaliśmy szeregu wystąpień czołowych specjalistów omawiających rozwój i dokonania polskiej transplantologii. O jej początkach, a przede wszystkim o znaczeniu działalności I Katedry i Kliniki Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie (obecnej Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej) na rozwój polskiej transplantologii mówił kierujący obecnie tą jednostką prof. Sławomir Nazarewski. Prof. Marek Krawczyk (Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby) zaprezentował wykład „Przeszczepienie wątroby w SP CSK”, programu przeszczepienia wątroby w Szpitalu Dzieciątka Jezus dotyczyło wystąpienie dr. hab. Marka Pacholczyka (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej), natomiast zagadnienie rodzinnych przeszczepień wątroby w Polsce zaprezentował prof. Piotr Kaliciński (Kierownik Kliniki Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów w Instytucie „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”). Prof. Andrzej Chmura (Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej) w wykładzie „Przeszczepianie nerek 33-letnie doświadczenie” uświadamiał, jak ważną rolę w sukcesach polskiej transplantologii nerek mają sprawnie przeprowadzone programy na rzecz promocji dawstwa, z kolei dr hab. Tadeusz Grochowiecki (Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej) w wykładzie „Transplantacja trzustki. Doświadczenia CSK” przypomniał, że era przeszczepienia trzustki w Polsce rozpoczęła się 4 lutego 1988 roku, kiedy to prof. Jacek Szmidt wraz z zespołem dokonał pierwszego zakończonego sukcesem jednoczesnego przeszczepienia trzustki i nerki ze zwłok. Doświadczenia Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej na polu przeszczepienia trzustki i wysp trzustkowych omówił prof. Artur Kwiatkowski. Natomiast prof. Andrzej Górski, kierujący Zakładem Immunologii Klinicznej Instytutu Transplantologii WUM, przypomniał wkład Zakładu w rozwój transplantologii doświadczalnej i klinicznej.
XII Sympozjum Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego połączone zostało z VIII Kursem Transplantologii Praktycznej. Prof. Leszek Pączek (Kierownik Kliniki Immunologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych), otwierając to wydarzenie, przybliżył tematykę poruszaną przez prelegentów podczas swoich wykładów, będącą próbą odpowiedzi na pytanie: czy postęp w medycynie, związany z rozwojem medycyny translacyjnej, czyli takiej, która przenosi osiągnięcia z nauk podstawowych (np. biotechnologii, biochemii, genetyki) do kliniki, będzie miał wpływ na rozwój klasycznej transplantologii.
Cezary Ksel
Redakcja „MDW”
Fot. Wanda Widomska
Dział Fotomedyczny WUM
